Tik Bozuklukları

Tik; ani başlayan, istemsiz, hızlı kas hareketleridir. Tikleri basit ve karmaşık olarak ayırmak mümkündür. Basit tikler, göz kırpma,burun kıvırma gibi tek olarak gözlemlenen tiklerdir. Karmaşık olanlar ise birden fazla tik’in  oluştuğu ,aynı anda ya da art arda gözlemlediğimiz şekilde gelişen tiklerdir.

Geniz temizleme,burun çekme gibi sese bağlı gelişen ses tikleri de oluşmaktadır. Genellikle küçük yaşlarda başladığını gözlemlemekteyiz. Çocukluk çağında başlayan tik bozuklukları, 20’li yaşlarda da oluşabilmektedir. Tiklerin, oluşum ve artışının en yoğun olduğu dönemler ise ergenlik öncesi dönemdir. Ergenlik dönemi ile birlikte genellikle basit tikler kendiliğinden yok olurken, bazılarının ise yetişkinlikte de devam ettiği ve kişiyi oldukça rahatsız ettiği görülmektedir.

Tiklerin oluşum sebeplerine baktığımızda ise; genetik  ve aileden gelen kalıcı bir bilgiye rastlanmamasıyla birlikte ailesel bir yatkınlık olabileceği ayrıca gelişimsel bozukluğa bağlı geliştiği gözlemlenmektedir. Zaman zaman basit, tek tikler gözden kaçabilmektedir. Ancak birden çok tik’in bir arada olması dikkati çekmektedir.

Tik bozukluğu için müdahale gerekli ve önemlidir.  İlerlemiş durumlarda tik bozukluğuna obsessif-kompulsif bozukluk ile dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu eşlik etmektedir.
Kaygıya bağlı olarak tiklerin arttığını bilmekteyiz. Ayrıca aile ve çevre tarafından bireyin tiklerinin gerçekleştirmesinin kısıtlanması,çocuğun veya yetişkinin tik’i gerçekleştirme sıklığını arttırmaktadır.

Tik bozukluğunda, bilişsel davranışçı yaklaşımda, tik ile çocuk veya yetişkinin sahip olduğu inançlar ve davranış kalıplarını ele almak, bu durum ile başa çıkmasına yardımcı olmak gerekmektedir.